Ενοποιημένη Προσέγγιση στην ερμηνεία της σεισμικότητας με τη συνδυασμένη χρήση Εργαστηριακών Πειραμάτων θραύσης και καινοτόμων μεθοδολογιών επεξεργασίας σεισμολογικών δεδομένων & Στατιστικής Φυσικής- Εφαρμογή στο γεωδυναμικό σύστημα του Ελληνικού Τόξου (Seismo-FEAR)

Πλαίσιο Προγράμματος:
«ΘΑΛΗΣ: Ενίσχυση της Διεπιστημονικής ή και Διιδρυματικής έρευνας και καινοτομίας με δυνατότητα προσέλκυσης ερευνητών υψηλού επιπέδου από το εξωτερικό μέσω της διενέργειας βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας αριστείας»Έναρξη: 01-01-2012Λήξη: 31-12-2015

Χρηματοδότηση: 600.000€

Χρηματοδότηση Τ.Ε.Ι. Αθήνας: 85.000 €

Συντονιστής Έργου: Εργαστήριο Γεωφυσικής και Σεισμολογίας ΤΕΙ Κρήτης

Επιστημονικός Υπεύθυνος Έργου: Φίλιππος Βαλλιανάτος, Καθηγητής Τ.Ε.Ι. Κρήτης

Συμμετέχοντες στο έργο:

  • Εργαστήριο Γεωφυσικής και Σεισμολογίας ΤΕΙ Κρήτης [ΕΓΣ-ΤΕΙΚ] σε συνεργασία με το Department of Earth Science University College London [ES-UCL]
  • Εργαστήριο Γεωφυσικής ΑΠΘ [ ΓΕΩΦ-ΑΠΘ]
  • Εργαστήριο Ηλεκτρικού Χαρακτηρισμού Υλικών και Ηλεκτρονικών Διατάξεων [ΤΕΙΑΘ] σε συνεργασία με το Εργαστήριο Βραχομηχανικής του Πολυτεχνείου Κρήτης
  • Γεωδυναμικό Ινστιτούτο ΕΑΑ [ΓΙ-ΕΑΑ]

Περιγραφή:
Στο προτεινόμενο έργο επιχειρείται η διερεύνηση και καινοτόμος σύζευξη των τομέων της φυσικής των πετρωμάτων και της φυσικής της λιθόσφαιρας, προκειμένου να κατανοηθεί, μέσω εργαστηριακών πειραμάτων και θεωρητικής μοντελοποίησης, χρησιμοποιώντας νόμους κλίμακας και νόμους καθολικής ισχύος, η μικροσκοπική συμπεριφορά των πετρωμάτων και η εφαρμογή στο μακροσκοπικό γεωδυναμικό σύστημα του οποίου η δυναμική του εκδηλώνεται με τα σεισμικά φαινόμενα.
Ερωτήματα μπορούν να προκύψουν για τη γεωδυναμική του συστήματος όπως αυτή εκδηλώνεται μεσω της σεισμικότητας, με τρόπο παρόμοιο με τη θραυστο-φυσική.

  • Πως καθορίζονται οι συλλογικές ιδιότητες του συνόλου των σεισμών (ή των θραύσεων) σε δεδομένη περιοχή;
  • Με ποιον τρόπο η σεισμικότητα (ή οι ακουστικές και ηλεκτρικές εκπομπές σε πετρώματα) εξαρτάται από τις στοιχειώδης συνιστώσες της που είναι οι σεισμοί (ή οι θραύσεις);
  • Τι είδους δυναμικές διεργασίες συνθέτουν τη σεισμικότητα (κατ’ αναλογία ακουστικές εκπομπές ή πιεζορεύματα);
  • Πως συνδέονται εργαστηριακά φαινόμενα αργής ολίσθησης [creep] με τη γεωδυναμική παραμόρφωση και ποια φαινόμενα μπορούν κα θεωρηθούν ως συνοδά;
  • Των νόμων και των φυσικών διεργασιών σε ένα μεγάλο εύρος χρονικής και χωρικής κλίμακας που ξεκινά από τη δυναμική της μικρορωγμής και καταλήγει σε αυτή του σεισμικού ρήγματος.

Για να απαντηθούν τα παραπάνω βασικά ερωτήματα θα διενεργηθούν πειράματα υπό εργαστηριακή κλίμακα σε δείγματα πετρωμάτων, υπό διαφορετικές συνθήκες πίεσης και θερμοκρασίας, προκειμένου να καταγραφεί η χωρική κατανομή των πιεζο-διεγειρόμενων ρευμάτων που εκπέμπονται κατά την εφαρμογή της πίεσης, καθώς και οι συνακόλουθες αλλαγές στις ηλεκτρικές και διηλεκτρικές ιδιότητες.  Η θεωρητική μοντελοποίηση θα στηριχθεί σε νέες καινοτόμες θεωρήσεις της στατιστικής σεισμολογίαςς και της στατιστικής φυσικής με έμφαση α) στα μη-μαρκοβιανά μοντέλα και β) στη μη-εκτατική θερμοδυναμική, που πρώτος εισήγαγε ο Tsallis και πρόσφατα εφαρμόστηκε στις επιστήμες της Γης. Η τελευταία ολοκληρωμένη προσέγγιση εφαρμόζεται για πρώτη φορά, ενοποιώντας όλα τα διαθέσιμα επιστημονικά εργαλεία σε θεωρητικό και πειραματικό υπόβαθρο. Με τον τρόπο αυτό, τα παραγόμενα αποτελέσματα θα συνεισφέρουν σε βελτιωμένες μεθόδους διερεύνησης της εξέλιξης των σεισμικών γεγονότων, σε συνδυασμό με τους πιθανούς φυσικούς μηχανισμούς που μπορεί να είναι υποψήφιοι για την κατανόηση πιθανών πρόδρομων σεισμικών φαινόμενων.

Ερευνητική ομάδα:

  • Δήμος Τριάντης, Καθηγητής, Τμήμα Ηλεκτρονικών Μηχανικών, Τ.Ε.Ι. Αθήνας, Συντονιστής ομάδας
  • Ζαχαρίας Αγιουτάντης, Καθηγητής, Πολυτεχνείο Κρήτης
  • Ηλίας Σταύρακας, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Ηλεκτρονικών Μηχανικών, Τ.Ε.Ι. Αθήνας
  • Γεώργιος Χλούπης, Καθηγητής Εφαρμογών, Τμήμα Ηλεκτρονικών Μηχανικών, Τ.Ε.Ι. Αθήνας
  • Αλέξανδρος Αλεξανδρίδης, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Ηλεκτρονικών Μηχανικών, Τ.Ε.Ι. Αθήνας
  • Κίμων Αναστασιάδης, Καθηγητής, Τμήμα Ηλεκτρονικών Μηχανικών, Τ.Ε.Ι. Αθήνας
  • Κωνσταντίνος Νίνος, Υποψήφιος Διδάκτορας